Σάββατο 20 Νοεμβρίου 2010

Γιάννης Ανδρόνογλου: «Κάθε μουσικό είδος έχει τη δική του φιλοσοφία και κοσμοθεωρία...»


Ματζάνας Σ.
Aπο: www.avgi.gr
Άποψη απλή και λογική, τόσο που να είναι αυτονόητη η οποία όμως φαίνεται συχνά πολύ δύσκολο να συλληφθεί από πολλούς μουσικόφιλους αλλά ακόμα και μερικούς - λιγότερους από παλαιότερα ευτυχώς - λειτουργούς της μουσικής στη χώρα μας οι οποίοι επιμένουν να μετατρέπουν την επίσης λογική και προφανή διαπίστωση ότι «η μουσική είναι μια» σε...σοφιστικό επιχείρημα. Αυτό που εννοούμε είναι ότι προφανώς και η μουσική είναι μία αφού δημιουργείται από ανθρώπους, με μέσο κάποια όργανα και κάποιες αρχές και κανόνες που διέπουν τον ήχο που αυτά παράγουν.
Γιατί όμως ποτέ κανείς δεν αισθάνθηκε την ανάγκη να διατυπώσει μιαν ανάλογη ταυτολογία, καθώς περί αυτού πρόκειται αν το σκεφτούμε καλύτερα, όπως για παράδειγμα «η λογοτεχνία είναι μία»; Μήπως επειδή υπήρχε ο κίνδυνος να οδηγήσει σε αναίτιες και τελικά επιζήμιες γενικεύσεις που προκαλούν το λιγότερο σύγχυση, όπως για παράδειγμα ότι ένα ιστορικό μυθιστόρημα, μια βιογραφία και ένα βιβλίο σύγχρονης μυθοπλασίας είναι ένα και το αυτό; Γιατί προφανώς και δεν είναι, για τα δύο κοινά τους στοιχεία, ότι γράφτηκαν από έναν άνθρωπο και είναι τυπωμένα σε χαρτί, υπάρχουν πολλά περισσότερα που τα καθιστούν τρία εντελώς διαφορετικά αισθητικά αντικείμενα, από τη διαδικασία της δημιουργίας τους μέχρι και την πρόσληψη τους από τον δεκτη/αναγνώστη.
Η μουσική λοιπόν στη χώρα μας έχει υποφέρει ουκ ολίγον από αυτή την αρκούντως ισοπεδωτική θεώρηση της. Για να το θέσουμε απλούστερα πολύ διαφορετικοί άνθρωποι έφτιαξαν ένα παλαιό ρεμπέτικο και ένα σημερινό rock κομμάτι, υπό διαφορετικές συνθήκες, για διαφορετικούς σκοπούς, τα ενορχήστρωσαν και τα έπαιξαν με διαφορετικό τρόπο και τελικά απευθύνονται σε πολύ διαφορετικά ακροατήρια και όχι μόνο λόγω της χρονικής απόστασης. Και όλα αυτά ακόμα και αν υπάρχει μια, συνειδητή ή μη, συνθετική ομοιότητα μεταξύ τους καθώς οι νότες όντως είναι μόνον επτά και, στο δυτικό τονικό σύστημα τουλάχιστον, η όγδοη είναι μαθηματικά αναπόφευκτο να είναι η επανάληψη της πρώτης...
Το να πει λοιπόν ένας εραστής των ρεμπέτικων «αυτό το rock κομμάτι δεν μου αρέσει» είναι απολύτως θεμιτό, το αισθητικό κριτήριο είναι απολύτως υποκειμενική υπόθεση κάθε ανθρώπου. Μας εκνευρίζει όμως αφάνταστα να ακούμε από ανθρώπους με καλλιέργεια και παιδεία να λένε «αυτό το rock κομμάτι δεν είναι καλό γιατί δεν έχει αυτό και εκείνο που έχουν τα ρεμπέτικα», η θεώρηση αυτή όχι απλά δεν είναι δόκιμη αλλά αγγίζει τα όρια του παραλογισμού.
Η αποστροφή του τίτλου ανήκει στον Γιάννη Ανδρόνογλου ο οποίος επίσης την κάνει πράξη με τον τρόπο που υπηρετεί τη μουσική. O γεννημένος στα Γιαννιτσά νεαρός εκτελεστής της κλασικής κιθάρας πρέπει να ήταν κάτι ως «παιδί θαύμα» καθώς σε ηλικία μόλις δέκα τριών λάβαινε μέρος σε συναυλίες ορχηστρών μουσικής δωματίου. Αξιοποίησε και καλλιέργησε το ταλέντο του με λαμπρές σπουδές οι οποίες υπερέβησαν κατά πολύ το ωδειακό επίπεδο, είναι απόφοιτος του μουσικού τμήματος του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, έχει κάνει μεταπτυχιακό στο Πανεπιστήμιο του Σάλτσμπουργκ στην Αυστρία και εφέτος ξεκίνησε το διδακτορικό του στο ανάλογο τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Παρ’ όλη όμως την εντυπωσιακά ολοκληρωμένη μουσική παιδεία του, τις πολλές επιτυχημένες εμφανίσεις του στην Ελλάδα μα και στο εξωτερικό και τις ουκ ολίγες διακρίσεις που έχει αποσπάσει δεν δίστασε να επιστρέψει στην πόλη απ’ όπου κατάγεται και από το 2007 είναι καλλιτεχνικός διευθυντής του δημοτικού ωδείου των Γιαννιτσών. Θεωρούμε τα παραπάνω ιδιαίτερα αξιοσημείωτα και σημαντικά για έναν παραπάνω λόγο, όσο αγαπητό και δημοφιλές όργανο είναι η κιθάρα σε όλες τις μορφές της και σε κάθε μουσικό χώρο η κλασική εκδοχή της - και παρά την πληθώρα σχετικών έργων - θεωρείται «δύσκολη» και περιορισμένου ενδιαφέροντος μουσική δραστηριότητα ακόμα και ανάμεσα στους κύκλους της ίδιας της κλασικής μουσικής, το κοινό μα κάποιες φορές ακόμα και τους λειτουργούς της. Ίσως να έχει να κάνει και με το γεγονός ότι η τυπική τουλάχιστον συμφωνική ορχήστρα δεν την περιλαμβάνει στα όργανα της...
Αφορμή για αυτή τη συνέντευξη ήταν η κυκλοφορία πριν λίγο καιρό του πρώτου CD του Γιάννη Ανδρόνογλου που έχει τον τίτλο «Travelling». Είναι περιττό βέβαια να αναφερθούμε στο άριστο εκτελεστικό επίπεδο του δίσκου αφού ήταν το λιγότερο αναμενόμενο από έναν μουσικό τέτοιου ταλέντου. Το ενδιαφέρον όμως στην περίπτωση αυτή είναι ότι ο Γ. Α. επέλεξε από την αρχή ήδη μια δύσκολη οδό, μας αποκαλύπτεται δηλαδή και ως συνθέτης αφού όλα τα κομμάτια του δίσκου είναι γραμμένα από τον ίδιο.
Ως δημιουργός ακολουθεί σε γενικές γραμμές αυτό που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε «ισπανική σχολή» όσον αφορά στον χώρο της κλασικής κιθάρας, εκκινεί δηλαδή από παραδοσιακά ελληνικά μουσικά μοτίβα (κυρίως με προέλευση από τη Θράκη και γενικότερα από τη Βόρεια Ελλάδα) τα οποία εμπλουτίζει με δικά του στοιχεία, ορισμένα από αυτά θα λέγαμε ως και jazz προέλευσης, ενώ επίσης και η τεχνική του ως εκτελεστή είναι σε κάποιο βαθμό συγγενική με αυτή του flamenco. Πρόκειται για ένα όμορφο ακρόαμα που εκπληρώνει την επιδίωξη που θέτει ο τίτλος του και ταυτόχρονα κάνει πράξη αυτό που λέγαμε παραπάνω. Ο Γ. Α. δηλαδή αντιμετωπίζει, τόσο ως δημιουργός όσο και σαν εκτελεστής, σε αυτό το CD την κλασική κιθάρα ως ολοκληρωμένο, αυτόνομο μουσικό χώρο με τα δικά του πλαίσια και λειτουργία. Και ακριβώς επειδή κατέχει αμφότερα πολύ καλά επιτυγχάνει να φέρει αυτό τον χώρο πιο κοντά ακόμα και στον πλέον αμύητο, σύγχρονο ή και πολύ νέο ηλικία ακροατή...

* Ασχολείσαι με ένα είδος μουσικής - και μάλιστα μέσα από το συγκεκριμένο όργανο - το οποίο δεν θα έλεγα ότι ακριβώς ευδοκιμεί στην ελληνική περιφέρεια. Τί σε έκανε λοιπόν να επιστρέψεις στα Γιαννιτσά και να μη συνεχίσεις την πορεία σου σε ένα από τα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας; Αγαπάς τόσο πολύ τον γενέθλιο τόπο σου ή μάχεσαι έμπρακτα εναντίον της αστυφιλίας;

Σαφώς αγαπώ τον γενέθλιο τόπο μου εφόσον ζω και εργάζομαι σ’ αυτόν χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν αναπτύσσω την καλλιτεχνική μου δραστηριότητα στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη αλλά ακόμα και στο εξωτερικό. Θεωρώ ότι σε ολόκληρη την ελληνική περιφέρεια μπορεί και γίνεται αξιόλογο και ποιοτικό πολιτισμικό έργο και ο καθένας μας με τον τρόπο του μπορεί να συμβάλλει σε αυτό.

* Πώς είναι αλήθεια τα πράγματα από αυτή την πλευρά στην περιφέρεια στη δεδομένη χρονική συγκυρία; Πώς είναι το να υπηρετείς τον πολιτισμό και μάλιστα μια όχι και τόσο «εύκολη» εκδοχή του σε μια μικρή ελληνική πόλη εν έτει 2010 και ειδικά σε μια περίοδο με τρόικες, μνημόνια και οικονομική επιτήρηση της χώρας;

Όλα αυτά έχουν σχέση φυσικά με την καθημερινότητά μας και με την ποιότητα ζωής μας άλλα πιστεύω πως η ενασχόληση με τη μουσική και γενικότερα με την τέχνη έχει πολύ περισσότερο να κάνει με τις εσωτερικές αναζητήσεις και ανάγκες κάθε ανθρώπου.

* Θα μπορούσε να πει κανείς ότι αυτό που έκανες ήταν ιδιαίτερα τολμηρό και μάλιστα για το νεαρό της ηλικίας σου, αντί δηλαδή να επιλέξεις κάποια κομμάτια από την κάθε άλλο παρά μικρή κλασική κιθαριστική φιλολογία παρουσίασες ένα πρώτο CD με δικές σου συνθέσεις. Δεν φοβήθηκες μήπως θεωρηθεί ως κάποιο είδος νεανικής «αυθάδειας», ειδικά από τους κλασικούς/ακαδημαϊκούς μουσικούς κύκλους της χώρας;

Το «Travelling», όπως αναφέρω και στο σημείωμα που υπάρχει στο CD, αποτελεί κατάθεση της προσωπικής μου μουσικής άποψης σχετικά με την απόδοση θεμάτων και ρυθμών με την κλασική κιθάρα που έχουν ως πηγή έμπνευσης την ελληνική μουσική παράδοση και με απόλυτο σεβασμό προς αυτήν αλλά επίσης και προσωπικών μου μουσικών στιγμών. Είναι ένας δίσκος που απευθύνεται τόσο σε γνώστες και εραστές του ήχου της κλασικής κιθάρας όσο και σε αυτούς που δεν είναι, συνολικά σε όλο το φιλόμουσο κοινό. Σκοπός του είναι να «ταξιδέψει» τον ακροατή, διανοητικά τε και ψυχικά.

* Ποια πλευρά σε ενδιαφέρει περισσότερο, αυτή του εκτελεστή ή του συνθέτη; Ή μήπως τις θεωρείς απολύτως αλληλένδετες, με άλλα λόγια οι συνθέσεις σου γράφονται έχοντας ουσιαστικά κατά νου εσένα τον ίδιο ως αποκλειστικό ερμηνευτή;

Με ενδιαφέρει η πλευρά του εκτελεστή που ερμηνεύει και δικά του έργα. Πέραν των εκτελέσεων έργων άλλων συνθετών στις συναυλίες μου ένιωσα την ανάγκη να αποτυπώσω και να εκτελέσω και τις δικές μου μουσικές ιδέες. Αυτονόητο βέβαια ότι θα ήταν μεγάλη χαρά για εμένα να ακούσω τα έργα μου και από άλλους εκτελεστές.

* Εκτός από τα προφανή και αναγκαία ακούσματα σου από τον χώρο της κλασικής κιθάρας είναι φανερό ότι αγαπάς ιδιαίτερα και την παραδοσιακή μας μουσική. Ακούς άλλα είδη μουσικής, ελληνικά ή μη, π.χ. λαϊκό τραγούδι ή rock; Και αν ναι, θα σε ενδιέφερε να ασχοληθείς, να παίξεις κάποια από αυτά στο μέλλον;

Θεωρώ ότι η παραδοσιακή μας μουσική είναι βαθιά ριζωμένη στον καθέναν μας, κυλάει στο αίμα μας. Με αυτή την σκέψη συνέθεσα και τα συγκεκριμένα έργα. Ακούω όλα τα είδη μουσικής γιατί θεωρώ πως το κάθε είδος δίνει το δικό του μήνυμα και διακατέχεται από διαφορετική φιλοσοφία και κοσμοθεωρία. Ως σολίστ επίσης ερμηνεύω έργα πολλών διαφορετικών μουσικών ειδών, ισπανικά δηλαδή τύπου flamenco, latin jazz, κλασικά, avant garde αλλά και ethnic διαφόρων προελεύσεων.

* Πιστεύεις ότι έχεις δεχθεί κάποια ιδιαίτερη επιρροή στη σύνθεση των κομματιών αυτού του CD και, αν ναι, από ποιον ή ποιους;

Οι επιρροές μου προέρχονται από συνθέτες των οποίων έργα τους έχω ερμηνεύσει κατά καιρούς σε ρεσιτάλ μου καθώς και από διάφορα είδη μουσικής που ακούω.
Προσπαθώ να κατανοώ περισσότερο τη φιλοσοφία του κάθε συνθέτη που ερμηνεύω ή αντίστοιχα ακούω ίσως λιγότερο τη συνθετική εργασία του από τεχνικής άποψης. Ούτως ή άλλως, πέραν κάποιων τεχνικών συνθετικών αρχών, ο κάθε συνθέτης διαθέτει τα δικά του ξεχωριστά στοιχεία.

* Τέλος αρκετοί κλασικοί κιθαριστές στο εξωτερικό που κινούνται σε ένα σχετικά ανάλογο δημιουργικό ύφος με το δικό σου πειραματίζονται με τα όρια του μα και με τα δικά τους, εμπλουτίζοντας για παράδειγμα την ενορχήστρωση με άλλα όργανα, κλασικά ή και μη και κάποιες φορές φτάνοντας ακόμα και στο να χρησιμοποιούν οι ίδιοι άλλα είδη κιθάρας, π.χ. κλασική με ηλεκτρική ενίσχυση ή ακόμα και ηλεκτρική. Θα σε ενδιέφερε να δοκιμάσεις κάτι τέτοιο στο μέλλον ή ό χώρος προς εξερεύνηση που σου δίνει το όργανο σου και μόνο είναι απολύτως αρκετός για εσένα;

Θεωρώ πως οργανολογικά η κλασική κιθάρα παρέχει ένα αρκετά ευρύ πεδίο μουσικής εξερεύνησης και δράσης. Όσον αφορά στη σύνθεση και την ενορχήστρωση σκοπεύω να χρησιμοποιήσω και άλλα όργανα και χωρίς να περιοριστώ αποκλειστικά σε αυτά της συμφωνικής ορχήστρας, καθώς και να συνεργαστώ με μουσικούς από άλλους χώρους.

Θα τολμήσουμε να εικάσουμε λοιπόν ότι η συνέχεια προβλέπεται ακόμα πιο ενδιαφέρουσα και φυσικά θα ευχηθούμε να επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη μας...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου